(woj. podkarpackie, powiat bieszczadzki, gmina Czarna)
Cerkiew greckokatolicka p.w. Św. Dymitra
Pochodzi z 1834r. Po zamianie granic w 1951r. użytkowana jako kościół rzymskokatolicki. Zachował się ikonostas.
(woj.podkarpackie, powiat bieszczadzki, gmina Ustrzyki Dolne)
Zbudowana w 1794 lub 1799 roku. Po powrocie Krościenka w granice Polski w 1951 roku cerkiew straciła funkcję sakralną i była wykorzystywana jako obora i magazyn rolniczy. Uległa zniszczeniu w tym okresie. W 1971 została przekazano Kościołowi Rzymskokatolickiemu. Po remoncie odzyskała funkcję sakralną w 1973 roku.
Greckokatolicka cerkiew p.w. Narodzenia Bogarodzicy
Pochodzi z II poł. XIX wieku (wybudowana w roku 1863 lub 1868 w miejscu wcześniejszej świątyni). Od 1971 budynek cerkwi służy okolicznym mieszkańcom jako kościół rzymskokatolicki. Obok cerki znajduje się dzwonnica dobudowana w 1904 roku, a za dzwonnicą w zaroślach stary cmentarz…
(woj. podkarpackie, powiat bieszczadzki, gmina Ustrzyki Dolne)
Cerkiew greckokatolicka p.w. Opieki Matki Bożej z początku XVIII wieku.
Użytkowana przez wiernych do zmiany granic w 1951r. Po przekazaniu Polsce od razu została objęta opieką konserwatora zabytków. Jej wyposażenie wywieziono do muzeum w Łańcucie. Obecnie pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego. Dawna cerkiew swoim wyglądem nawiązuje do archaicznego stylu bojkowskiego.
(woj. podkarpackie, powiat bieszczadzki, gmina Lutowiska)
Greckokatolicka cerkiew p.w. Św. Michała Archanioła z 1791r.
Jest sztandarowym przykładem budownictwa cerkiewnego Bojków. Od 1951r. kiedy to znalazła się w granicach Polski pełniła funkcję magazynu tworzyw sztucznych. W latach 60. cerkiew została objęta opieką konserwatora zabytków, lecz niszczenie postępowało. Dopiero po przekazaniu świątyni parafii rzymskokatolickiej w latach 70. wyremontowano wnętrze, a w latach 2004-2005 dokonano remontu zewnętrznego. Dziś jest popularnym, licznie odwiedzanym zabytkiem bieszczadzkim.
(woj. podkarpackie, powiat bieszczadzki, gmina Czarna)
Cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia NMP z 1830r.
Jak inne w tej części Bieszczad – opuszczona w 1951r. Jej wyposażenie rozkradziono, a cerkiew zdewastowano wykorzystując budynek jako magazyn szyszek. Od 1977r. służy mieszkańcom jako kościół rzymskokatolicki.
woj.podkarpackie
pow. sanocki
gm. Sanok
Sobór Świętej Trójcy w Sanoku, prawosławna cerkiew parafialna. Cerkiew wzniesiono w latach 1784–1789.
Przeczytaj też więcej na Wikipedii
woj.podkarpackie
pow. sanocki
gm. Sanok
Dawna cerkiew pw. św. Dymitra. Ta murowana świątynia greckokatolicka została zbudowana w 1867r. Po 1947r. zamknięta, aż do 1966r. gdy utworzono w niej kościół parafialny pw. Narodzenia N.M.P. W latach 1980-82 wybudowano obok nowy kościół, dołączając do niego starą cerkiew i pozostawiając jej rolę jedynie bocznej kaplicy. Na temat architektury nowego kościoła nie warto pisać. W latach 90. zwrócono dawną cerkiew grekokatolikom, obecnie stara cerkiew znów mieści greckokatolicką parafię św. Dymitra.
woj.podkarpackie
pow. sanocki
gm. Zagórz
Greckokatolicka cerkiew pw. Michała Archanioła, murowana, z 1938 r. . Po wysiedleniach 1947 r. nie użytkowana aż do lat 60. kiedy to zaopiekowali się nią nieliczni tutaj prawosławni. W 1991 r. przekazana grekokatolikom.
/St.Kryciński, „Cerkwie w Bieszczadach”, Rewasz 2005/
woj.podkarpackie
pow. leski
gm. Solina
Dawna cerkiew pw.św. Męczennicy Paraskewii zbudowana w 1909 r. Po wysiedleniach ludności ukraińskiej przejęta przez wiernych obrządku łacińskiego. W 1949 r. został tu sprowadzony ołtarz z cerkwi w Łopience wraz z cudowną ikoną Matki Bożej Łopieńskiej.
/St.Kryciński, „Cerkwie w Bieszczadach”, Rewasz 2005/
woj.podkarpackie
pow. leski
gm. Solina
Murowana cerkiew pw. Zaśnięcia Matki Boskiej zbudowana w 1899 r. w sąsiedztwie kościoła łacińskiego zbudowanego w tym samym czasie przez tego samego fundatora J.N.Zatorskiego. Po wysiedleniach cerkiew stała nieużytkowana, mimo przekazania jej parafii łacińskiej, cerkiew wciąż stała opuszczona. W latach 50. cerkiew pełniła kolejno funkcje magazynu zboża, maszyn rolniczych i wreszcie mąki. Dopiero od 1977 r. odzyskała funkcję sakralną jako kościół rzymskokatolicki.
/St.Kryciński, „Cerkwie w Bieszczadach”, Rewasz 2005/
woj.podkarpackie
pow.leski
gm. Solina
Murowana dawna cerkiew pw. Nałożenia Ryzy NMP; zbudowana w 1939r., użytkowana do 1947r. Później pełniła funkcję magazynu lokalnej spółdzielni. W 1971r. władze przekazały cerkiew Kościołowi rzymskokatolickiemu. Remont wraz z przebudową doprowadził do zatracenia charakterystycznych dla cerkiewnego budownictwa elementów architektonicznych. Obecnie użytkowana jako parafialny kościół rzymskokatolicki.
woj. podkarpackie
powiat leski
gmina Olszanica
Drewniana cerkiew p.w. św.Anny pochodzi z 1759r. Po akcji „Wisła” nie była już użytkowana i stopniowo niszczała. Na przełomie lat 60/70. została przejęta przez kościół łaciński i gruntownie wyremontowa odzyskała funkcję sakralną jako kościół filialny. Wyposażenie cerkiewne nie przetrwało. W 2016r. trwał kolejny generalny remont świątyni.
woj.podkarpackie
pow.leski
gm. Solina
Cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Zwierzyniu. Nie jest znana dokładna data budowy, szacuję się ją na XVII – XVIII wiek. Po 1805r. cerkiew niszczała nieużywana, ponownie konsekrowana w 1844r. Po wysiedleniach w 1947r. została zdewastowana, a wyposażenie rozkradziono. W 1971r. świątynia znów odzyskała funkcję sakralną, tym razem jako kościół rzymskokatolicki.
woj. podkarpackie
pow. leski
gmina Lesko
Dawna cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego wybudowana w 1820 r. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej w 1947 r. nie była użytkowana, władze nie zezwoliły polskiej ludności na adaptacje budynku cerkwi na kościół. W latach 50. zdewastowana i rozkradziona, w latach 60. służyła jako magazyn jabłek. Dopiero w 1968 r. świątynia odzyskała swoją prawdziwą funkcję. Do dziś służy jako kościół rzymskokatolicki.
/St.Kryciński, „Cerkwie w Bieszczadach”, Rewasz 2005/
Cerkiew Zaśnięcia Matki Boskiej w Baligrodzie
Cerkiew w Baligrodzie została zbudowana w 1829 roku z fundacji Onufrego Karsznickiego. Po zakończeniu akcji “Wisła” cerkiew zaczęła popadać w ruinę. Wydawało się, że runie, jak wiele innych w Bieszczadach. Od roku 2005 jest własnością Stowarzyszenia Ratowania Cerkwi w Baligrodzie. Stowarzyszenie przejęło zabytek w stanie katastrofy budowlanej i zabiega o jego odbudowę. Dziś cerkiew wraca do dawnego blasku. Polecam profil na fb dotyczący ratowania baligrodzkiej cerkwi: https://www.facebook.com/CerkiewWBaligrodzie
RUSZYŁA PUBLICZNA ZBIÓRKA NA REMONT CERKWI W BYSTREM
Organizatorzy inicjatywy ratującej cerkiew w Bystrem w powiecie bieszczadzkim (www.cerkiewwbystrem.pl) wystartowali z ogólnopolską zbiórką pieniędzy i darów w naturze na rzecz remontu tejże świątyni. Zbiórka jest efektem wspólnych starań organizatorów akcji oraz Towarzystwa Opieki nad Zabytkami (Oddział Bieszczadzki), które jest oficjalnym użytkownikiem obiektu. Do tej pory mogli oni publicznie propagować zbiórkę jedynie za sprawą 1% podatków, ale termin składania deklaracji PIT już dawno minął i przestało to być użyteczne. Biorąc pod uwagę dramatyczny stan bystrzańskiej cerkwi, dodatkowe działania okazały się być koniecznością. Na to potrzebna jednak była zgoda Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Na szczęście po kilku biurokratycznych manewrach, organizatorom udało się uzyskać pozytywną decyzję MSW w połowie czerwca br., dzięki której mogą już śmiało i w pełni legalnie zachęcać wszystkich do przekazania dowolnej darowizny na specjalnie utworzone konto bankowe:
Bieszczadzki Bank Spółdzielczy w Ustrzykach Dolnych
18 8621 0007 2001 0003 0528 0002
(w tytule przelewu należy wpisywać „na remont cerkwi w Bystrem”)
W tym roku Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Przemyślu zabezpieczył dla Bystrego sumę 70.000 zł. Te pieniądze pozwolą dokonać najpilniejszych prac na dachu świątyni, którego stan jest wielce niepokojący. Dotacja konserwatorska to jednak zbyt mało, by w pełni odrestaurować drewnianą cerkiew, która przecież nigdy jeszcze nie była kompleksowo remontowana. Planowane prace pozwolą jedynie zabezpieczyć obiekt i spowolnić jego dalszą degradację. Nie ma co ukrywać, że na pełną renowację świątyni trzeba milionów. Organizatorzy zbiórki są świadomi, że od razu nie uda się zdobyć takich pieniędzy, stąd ich celem jest symboliczna kwota 100.000 zł, która pomoże uzupełnić prace konserwatorskie na dachu obiektu. Zebrane środki ułatwią też użytkownikowi cerkwi (TOnZ) starania się o jeszcze większe dotacje w następnych latach. W ten sposób, krok po kroku, bystrzańską cerkiew uda się w końcu ocalić. Wsparcie z naszej prywatnej strony jest więc koniecznością, jeżeli chcemy, aby to wspaniałe miejsce przetrwało. Dlatego wszystkich, którym Bieszczady bliskie i ważne, serdecznie zachęcamy do wzięcia udziału w tejże zbiórce. Każda złotówka, może być bardzo pomocna, a cel godny jest takiego wsparcia. Musimy pamiętać, że tylko wspólnie jesteśmy w stanie podnieść tę cerkiew z ruiny.
Na stronie www.cerkiewwbystrem.pl już wkrótce będzie można na bieżąco śledzić jaki jest stan powyższego konta i ile jeszcze zostało do zebrania, aby móc osiągnąć zamierzony cel. Będzie to możliwe za pomocą specjalnego licznika, który lada chwila pojawi się w serwisie. Do ogólnej kwoty zostaną też doliczone dodatkowe wpłaty, które wpłynęły na konto TOnZ niezależnie od prowadzonej zbiórki. Licznik uwzględni też kwotę zebraną z 1% podatków, ale te pieniądze dopiero zaczęły spływać z urzędów skarbowych i pełna suma będzie znana dopiero za jakiś czas.
Oprócz pieniędzy na rzecz remontu świątyni można też przekazać organizatorom tzw. dary w naturze. W wypadku remontu cerkwi będą to materiały budowlane i konserwatorskie:
– drewno na rusztowanie (londyny)
– tarcica (bale, deski)
– blacha
– impregnaty do drewna
Taka pomoc również będzie szalenie istotna, bo znacząco odciąży budżet prac remontowych, dzięki czemu zebrane środki będą mogły zostać przeznaczone na dodatkowe cele restauracyjne.
Czas trwania zbiórki to jeden rok i ostatecznie zostanie ona zamknięta dnia 15.06.2013 r. Wszelkie informacje na ten temat znajdują się na stronie www.cerkiewwbystrem.pl. W razie wszelkich pytań lub wątpliwości organizatorzy proszą o kontakt na adres: cerkiew.w.bystrem@gmail.com