Patrząc z centrum Łemkowszczyzny można powiedzieć, że Ruś Szlachtowska znajdowała się „za górami, za lasami”. Zupełnie jak w baśniach… Była to najdalej wysunięta na zachód oaza osadnictwa ruskiego. Ruś Szlachtowską tworzyły cztery wsie położone za masywem Radziejowej nad Ruskim Potokiem, dzisiejszym Grajcarkiem: Jaworki, Szlachtowa oraz Biała i Czarna Woda. Ruś Szlachtowską również dotknęły wysiedlenia. Najpierw w 1945, a potem w dwa lata po oficjalnym zakończeniu operacji „Wisła” – w 1950. Dziś nie ma już Rusnaków w „Małych Pieninach”. Nie ma też Białej i Czarnej Wody. Zostały Jaworki i Szlachtowa, a w nich dawne cerkwie. Murowane piękne świątynie. Obecnie modlą się w nich katolicy ze Spiszu i Podhala. Zachęcam gorąco do odwiedzin Rusi Szlachtowskiej podczas pobytu w Pieninach – Jaworki i Szlachtowa to dziś praktycznie przedmieścia Szczawnicy. Z Jaworek udajmy się na wycieczkę do malowniczego Wąwozu Homole, następnie wdrapmy się na Wysoką (najwyższy szczyt Pienin!) i wróćmy doliną Białej Wody, w której sielskie widoki zachwycą nas do łez.
Murowana z kamienia dawna cerkiew łemkowska z 1798 roku. Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XVIII wieku i równie stary ikonostas. Od wysiedlenia Rusinów z Rusi Szlachtowskiej cerkiew pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego. [więcej…]
Jaworki
cerkiew w Jaworkach
Jaworki
cerkiew w Jaworkach – wnętrze
Jaworki
Pokaźna murowana dawna cerkiew p.w. Opieki Matki Bożej z 1909 roku. Wybudowana w stylu bizantyjskim. Nie widać jej z głównej drogi Szczawnica-Jaworki. Trzeba zboczyć, wejść wgłąb Szlachtowej. Jednak warto, bo szlachtowska cerkiew jest na prawdę piękna. Z zewnątrz i od środka. W jej wnętrzu zachowały się bogate polichromie i wspaniały ikonostas. [więcej…]
Szlachtowa
Szlachtowa cerkiew – wnętrze
wieś Szlachtowa z góry…
Cerkwie południowo-wschodniej Polski 